რა უნდა იცოდე D ვიტამინის შესახებ და როგორ შეავსო მისი დეფიციტი
თუ სისხლის ანალიზის შედეგად გითხრეს, რომ D ვიტამინის დონე დაბალია — ნუ შეგეშინდება. ეს საკმაოდ გავრცელებული მდგომარეობაა: კვლევების მიხედვით, საქართველოში მოზრდილთა დაახლოებით 60%-ს და ხანდაზმულთა 80%-ს ამ ვიტამინის ნაკლებობა აღენიშნება. ქვემოთ გაეცნობი, რატომ არის D ვიტამინი მნიშვნელოვანი, რა იწვევს მის დეფიციტს და როგორ შეგიძლია ორგანიზმისთვის საჭირო რაოდენობის შევსება.
რატომ არის D ვიტამინი აუცილებელი?
D ვიტამინი ხელს უწყობს კალციუმის შეწოვას, რაც ძვლების სიმტკიცისთვის აუცილებელია. გარდა ამისა, ის გავლენას ახდენს ნერვულ სისტემაზე, კუნთების მუშაობასა და იმუნურ დაცვაზე.
ამ ვიტამინის მიღება შესაძლებელია სამი გზით:
-
მზის სხივების გავლენით – კანი თავად გამოიმუშავებს D ვიტამინს, როდესაც მზე ეხება.
-
კვებით – გარკვეული პროდუქტები შეიცავს მას ბუნებრივად.
-
დამატებებით – საჭიროების შემთხვევაში ექიმის მიერ დანიშნული პრეპარატების საშუალებით.
მიუხედავად იმისა, რომ მზე საუკეთესო ბუნებრივი წყაროა, ზედმეტმა მზის აბაზანამ შეიძლება კანს ავნოს, ამიტომ ბევრ ადამიანს ურჩევნია D ვიტამინის მიღება კვებით ან დანამატებით.
D ვიტამინის დეფიციტის გამომწვევი მიზეზები
დეფიციტი ჩნდება მაშინ, როცა ორგანიზმი ვერ გამოიმუშავებს ან ვერ იღებს საკმარის D ვიტამინს. მიუხედავად იმისა, რომ საქართველო მზიანი ქვეყანაა, თანამედროვე ცხოვრების სტილი — დახურულ სივრცეებში ყოფნა და მზისგან დაცვა — ამცირებს ბუნებრივ სინთეზს.
რისკის ჯგუფებში შედიან:
-
ჭარბწონიანი ადამიანები;
-
ორსულები და მეძუძური ქალები;
-
ხანდაზმულები, რომელთაც კანი ნაკლებად გამოიმუშავებს D ვიტამინს;
-
მუქი კანის მქონე პირები, რადგან მელანინი ამცირებს ვიტამინის გამომუშავების უნარს;
-
თირკმლის ქრონიკული დაავადების მქონენი.
რა შეიძლება მოჰყვეს D ვიტამინის ნაკლებობას?
გრძელვადიანმა დეფიციტმა შეიძლება გამოიწვიოს:
-
ძვლების სიმტკიცის შემცირება და ოსტეოპოროზი;
-
კუნთების სისუსტე და ტკივილი;
-
მოტეხილობების მაღალი რისკი.
მძიმე დეფიციტის შემთხვევაში ბავშვებში შეიძლება განვითარდეს რაქიტი, ხოლო მოზრდილებში — ოსტეომალაცია, რაც ძვლების დარბილებას იწვევს.
კვლევები ასევე იკვლევს D ვიტამინის შესაძლო კავშირს ისეთ დაავადებებთან, როგორებიცაა დიაბეტი, ჰიპერტენზია, კიბო და აუტოიმუნური დარღვევები, თუმცა დასკვნითი მტკიცებულება ჯერ კიდევ საჭიროებს დამატებით კვლევას.






