საშიში აღმოჩენა სოსისებში: აკრძალული ფერმენტიც და ანტიბიოტიკიც ერთ პაკეტში
პროფესორი გიორგი ფხაკაძე, MD, MPH, PhD — საქართველოს საზოგადოებრივი ჯანდაცვის ინსტიტუტის თავმჯდომარე (PHIG):
„ეს შემთხვევა კიდევ ერთხელ ცხადყოფს, რატომ არის აუცილებელი მომხმარებლის სიფრთხილე და სახელმწიფო კონტროლის გამკაცრება. საქართველოს სუპერმარკეტებში ხშირად იყიდება პროდუქცია მეზობელი ქვეყნებიდან — მათ შორის რუსეთიდან, სომხეთიდან, აზერბაიჯანიდან და თურქეთიდან. როდესაც მსგავსი პროდუქტი იკვეთება სხვა ქვეყნებში, ევროპაში ან ჩვენს მეზობელ რეგიონებში, საქართველომაც უნდა ჰქონდეს მოქმედი სისტემა, რომელიც დროულად გააფრთხილებს მოსახლეობას. სამწუხაროდ, ასეთი მექანიზმი ჯერჯერობით არ არსებობს.
მოსახლეობის ჯანმრთელობა პირდაპირ არის დამოკიდებული იმაზე, რამდენად გამჭვირვალე და კონტროლირებულია საკვების ბაზარი.“
რუსეთის ფედერაციაში გამოცემულმა ცნობილმა მედია-არხმა “Шот” გაავრცელა საგანგაშო ინფორმაცია:
მათი მონაცემებით, მესხური წარმოების კომპანიის — “Атяшево” (Атяшевский мясокомбинат) პროდუქტებში აღმოჩენილია ანტიბიოტიკი აზიტრომიცინი და მიკრობული ტრანსგლუტამინაზა, რომელიც ცნობილია, როგორც „ხორცის წებო“.
რა იპოვეს:
•სადელკებში „Говяжьи по-Атяшевски“ — აღმოჩენილია მიკრობული ტრანსგლუტამინაზა, აკრძალული ფერმენტი, რომელიც ცილების ხელოვნურად შეკვრას ახდენს და პროდუქტის ბუნებრივ სტრუქტურას ცვლის.
•სვინიან ფარშში — აღმოჩენილია აზიტრომიცინი, ძლიერი ანტიბიოტიკი, რომლის კვების პროდუქტში არსებობა მიუთითებს წარმოების უხეშ დარღვევებზე.
რატომ არის ეს მნიშვნელოვანი საქართველოსთვის
საქართველოში იმპორტირებული პროდუქტების დიდი ნაწილი მოდის მეზობელი ქვეყნებიდან, სადაც რეგულაციები ყოველთვის არ შეესაბამება ევროკავშირის ან WHO სტანდარტებს.
ამიტომ აუცილებელია:
• სახელმწიფო კონტროლის გაძლიერება,
• მომხმარებელთა ინფორმირებულობა,
• და ლაბორატორიული ტესტირება ყველა იმპორტირებულ პროდუქტზე, განსაკუთრებით ხორცის, თევზისა და რძის კატეგორიებში.
ჯანმრთელობის რისკები ამ ინგრედიენტების მიღებისას:
მიკრობული ტრანსგლუტამინაზა („ხორცის წებო“)
•ცვლის ცილების ბუნებრივ სტრუქტურას და ართულებს მონელებას.
•იწვევს ალერგიულ რეაქციებს, განსაკუთრებით ცელიაკიით ან კვებითი ალერგიით დაავადებულ ადამიანებში.
•ხელს უწყობს ნაწლავის პათოგენების გამძლეობას და ზრდის ინფექციური დაავადებების რისკს.
•ხშირად გამოიყენება იაფი ხორცის „გალამაზებისთვის“, რაც მომხმარებელს ართმევს რეალურ წარმოდგენას პროდუქტის ხარისხზე.
აზიტრომიცინი (ანტიბიოტიკი)
•იწვევს სმენის დაქვეითებას და ზოგ შემთხვევაში გულახდილ სმენის დაკარგვას.
•წვევს მხედველობის დაბინდვას და დროებით დარღვევებს.
•იწვევს თავბრუსხვევას, გულისრევასა და სისუსტეს.
•კვებით მიღებისას ხელს უწყობს ანტიბიოტიკორეზისტენტობის გავრცელებას, რაც თანამედროვე მედიცინის ერთ-ერთი უდიდესი საფრთხეა.
•არღვევს ნაწლავის მიკროფლორას და იწვევს გრძელვადიან მეტაბოლურ დარღვევებს.
ხშირად დასმული კითხვები (Q&A)
შეიძლება თუ არა ამ პროდუქტის მიღება, თუ ის საქართველოში იყიდება?
არა. მსგავსი პროდუქტების მიღება არასასურველია, განსაკუთრებით ბავშვებში, ორსულებში და ქრონიკული დაავადებების მქონე პირებში. მათი შემადგენლობა არ აკმაყოფილებს უსაფრთხოების სტანდარტებს.
როგორ ამოვიცნოთ საფრთხის შემცველი პროდუქტი?
ყოველთვის წაიკითხეთ ეტიკეტი. თუ ინგრედიენტებს შორის ნახავთ უცნობ ქიმიურ ან უცხო ენაზე მითითებულ ფერმენტებს, ან არ არის მითითებული წარმომავლობის ქვეყანა — ეს არის სიგნალი სიფრთხილისთვის.
რა უნდა გააკეთოს მომხმარებელმა, თუ ეჭვი გაუჩნდა პროდუქტის ხარისხზე?
არ მიიღოთ პროდუქტი და შეატყობინეთ შესაბამის ორგანოს ან მიმართეთ სურსათის ეროვნული სააგენტოს ცხელ ხაზს.
ასევე შეგიძლიათ გაგზავნოთ ინფორმაცია პლატფორმაზე www.sheniekimi.ge, რომელიც ამ საკითხებზე რეგულარულად აქვეყნებს გაფრთხილებებს.
რატომ არის აუცილებელი ადრეული გაფრთხილების სისტემა საქართველოში?
რადგან მსგავსი შემთხვევები ხშირად პირველი ფიქსირდება მეზობელ ქვეყნებში.
თუ ქვეყანაში არსებობს ეფექტური კომუნიკაციის სისტემა, მოქალაქეები დროულად იციან, რომ კონკრეტული პროდუქტი საშიშია და ზიანს თავიდან იირიდებენ.
პროფესორის გაფრთხილება:
„საკვების უსაფრთხოება არ არის მხოლოდ ეკონომიკური საკითხი — ეს არის სიცოცხლის უსაფრთხოების საკითხი. სანამ საქართველო არ შექმნის ეფექტურ ადრეული გაფრთხილების სისტემას და არ გამკაცრდება საზღვარზე შემომავალი საკვების კონტროლი, მსგავსი შემთხვევები შეიძლება განმეორდეს — და ჩვენ ამას არ ვიცოდეთ.“
მეტი უახლესი და სანდო სამედიცინო ინფორმაცია იხილეთ ოფიციალურ პლატფორმაზე:
www.sheniekimi.ge – შენი ექიმი, შენი სივრცე, შენი ჯანმრთელობა.
გადმოწერე აპლიკაცია “შენი ექიმი” – პირველი ქართული სამედიცინო პლატფორმა!
Telegram არხი: https://t.me/SheniEkimi
პროფესორი გიორგი ფხაკაძე, MD, MPH, PhD
დავით ტვილდიანის სამედიცინო უნივერსიტეტის პროფესორი,
საქართველოს საზოგადოებრივი ჯანდაცვის ინსტიტუტის თავმჯდომარე (PHIG)

გადმოწერე აპლიკაცია „შენი ექიმი“ – პირველი ქართული სამედიცინო პლატფორმა!
მიიღე სანდო და აქტუალური ინფორმაცია ჯანმრთელობის შესახებ – საქართველოდან და მთელი მსოფლიოდან.
iPhone: https://apps.apple.com/fr/app/sheni/id6746877342?l=en-GB
Telegram არხი: https://t.me/SheniEkimi
შენი ექიმი – ცოდნა ჯანმრთელობისთვის.

