ობელისკები: ახალი აღმოჩენა ადამიანის მიკრობიომში
მეცნიერული აღმოჩენა: ბოლო პერიოდში მეცნიერებმა აღმოაჩინეს ახალი ტიპის რნმ ნაწილაკები, რომლებიც მიკრობიომში ბაქტერიებში ცხოვრობენ და ობელისკები უწოდეს. ამ მცირე ნაწილაკების აღმოჩენა სასიცოცხლო მეცნიერებების ახალ ერაში შეგვიყვანს, რაც ეჭვქვეშ აყენებს ტრადიციულ მიკრობული სიცოცხლის ფორმებს და შესაძლოა, მომდევნო თაობების სამკურნალო ინტერვენციების საფუძველიც აღმოჩნდეს.
„ეს გადასარევია. რაც უფრო ღრმად ვიხედებით, მით უფრო მეტ უცნაურობას ვხედავთ.
ობელისკები რნმ-ების მრავალფეროვან კლასს მოიცავს. ისინი ამდენი ხანი შეუმჩნეველი იყვნენ.
ეს ნიშნავს, რომ ობელსიკებს ადამიანის მიკრობიომში მნიშვნელოვანი როლი აქვთ. სავარაუდოა, რომ ისინი ბაქტერიებშიც ფართოდაა გავრცელებული.
ეს ელემენტები, შესაძლოა, არ იყოს ვირუსული ბუნების და უფრო დაკავშირებული იყოს რნმ-ის პლაზმიდებთან.” – განაცხადა ჩრდილოეთ კაროლინას უნივერსიტეტის უჯრედულმა ბიოლოგმა, მარკ პეიფერმა.
ობელისკების ბუნება და მათ განზომილება
ობელისკები იმდენად მცირე ზომისაა, რომ მათი აღქმა სხვა სიცოცხლის ფორმების მსგავსად რთულია. ისინი რნმ-ზე (რიბონუკლეინის მჟავა) დაფუძნებული არიან და განსხვავდებიან სხვა ცნობილი ორგანიზმებისგან, რომლებიც გენეტიკურ ინფორმაციას დნმ-ში ინახავენ. ობელისკების აღმოჩენამ გააოცა მეცნიერები და აჩქარებს კვლევას მათი როლის გაგებაში ადამიანის მიკრობიომში.
სიცოცხლის ამ ფორმას ეს სახელი (ობელისკები) უაღრესად სიმეტრიული, ღეროს მსგავსი სტრუქტურების გამო დაერქვა. ობელისკების გენეტიკური თანმიმდევრობა მხოლოდ 1 000 სიმბოლოს (ნუკლეოტიდების) მოიცავს. მკვლევრებს მიაჩნიათ, რომ სწორედ ეს არის იმის მიზეზი თუ რატომ ვერ შენიშნეს აქამდე ისინი.
ობელისკების ჯანმრთელობაზე გავლენა
ობელისკების პოტენციური გავლენა ადამიანის ჯანმრთელობაზე შესაძლოა იყოს მრავალმხრივი:
- მიკრობიოტის სტაბილიზაცია: ობელისკების არსებობა ნაწლავებსა და პირის ღრუს მიკრობიოტაში შესაძლოა მნიშვნელოვანია მიკრობული პოპულაციების ბალანსისთვის. მათი შესწავლა დაგვეხმარება მიკრობიომის სტაბილურობის და მრავალფეროვნების შენარჩუნებაში.
- პოტენციური თერაპიული გამოყენება: ობელისკების უნარი, აწარმოოს „ობლინები“ ცილები, ჰგავს ვირუსების მოქმედებას და ამით თერაპიული გზების მიგნებას იძლევა. მათი გამოყენება შესაძლოა მოიცავდეს მიკრობიოტას ან ვირუსების განადგურებას, რაც წვლილს შეიტანს მკურნალობის მეთოდების განვითარებაში.
- პირის ღრუს ჯანმრთელობა: ობელისკების ერთ-ერთ მთავარ მასპინძელ ბაქტერიას Streptococcus sanguinis-ს კბილის ნადების შემცველობისა და კარიესის რისკის შემცირების პოტენციალი აქვს. ამით შესაძლოა სტომატოლოგიური დაავადებების პრევენციის ახალი სტრატეგიები განვითარდოს.
ობელისკების კვლევის მნიშვნელობა
ობელისკების აღმოჩენა კიდევ ერთხელ ამტკიცებს, რომ მიკრობიომი ადამიანის ჯანმრთელობის გასაგებად აუცილებელი და მრავალფეროვანი სისტემაა. მათი ინტეგრირება და შესწავლა არა მხოლოდ მიკრობიოტას ბალანსის გაუმჯობესებას, არამედ მიკრობული ეკოსისტემების კვლევასაც მოიცავს.
სხვა პერსპექტივები: ობელისკების პოტენციალი არ შემოიფარგლება მხოლოდ თერაპიული გამოყენებით. მათ შესაძლოა მნიშვნელოვანი როლი შეასრულონ ბიოტექნოლოგიაში, როგორიცაა კონკრეტული „ობლინების“ წარმოება უჯრედეში, ან კიბოს სპეციალურ უჯრედებში თერაპიული ცილების წარმოება.
დასკვნა
ობელისკების აღმოჩენა მიკრობიომში ადამიანის ჯანმრთელობის ახალ პერსპექტივებს აჩენს. მიუხედავად იმისა, რომ მათი შესწავლა მხოლოდ საწყის ეტაპზეა, ამ მომენტისთვის უკვე ნათელია, რომ შეიძლება მნიშვნელოვანი როლი შეასრულონ მიკრობიოტას სტაბილურობაში და ჯანმრთელობის მართვაში. ამ ახალი სამეცნიერო აღმოჩენით, მიკრობიომი და მისი ბიოლოგიური ფენომენები კიდევ უფრო მეტი გაგების პროცესში შედიან.
“ობელისკები რნმ-ების მრავალფეროვან კლასს მოიცავს. ისინი ამდენი ხანი შეუმჩნეველი იყვნენ”, — წერენ მკვლევრები ნაშრომში.
მასალის გამოყენების პირობები