კემბრიჯის უნივერსიტეტის ახალი კვლევა: ადრეული ცვლილებები კიბოს პროფილაქტიკაში – ახალი კვლევა: კიბოს ნიშნები შეიძლება ბევრად ადრე შეინიშნოს, ვიდრე სიმპტომები გამოვლინდება
კემბრიჯის უნივერსიტეტში ახლახან გახსნილი კიბოს ინსტიტუტის მეცნიერებმა დაადგინეს, რომ უჯრედებში ცვლილებების შემჩნევა იმაზე ბევრად ადრეა შესაძლებელი, ვიდრე ისინი სიმსივნედ ჩამოყალიბდებიან. მეცნიერთა თქმით, ეს კვლევა კიბოს მკურნალობის რადიკალურად სხვაგვარი გზების შემუშავებას შეუწყობს ხელს. ეს აღმოჩენა კიბოს სკრინინგის ახალ ეპოქას იწყებს, რომელიც მიზნად ისახავს დაავადების პრევენციას და ადრეულ მკურნალობას.
ადრეული დიაგნოზი და მისი მნიშვნელობა
კემბრიჯის უნივერსიტეტის “ადრეული კიბოს” ინსტიტუტის მკვლევარებმა დაადგინეს, რომ სიმპტომების გამოჩენამდე წლის ხანგრძლივი პროცესის განმავლობაში შესაძლოა განხორციელდეს დაავადების განზრახვა. ამ კვლევაში გამოყენებული მეთოდები საშუალებას იძლევა გარკვეული გენეტიკური ცვლილებების აღმოჩენა და მათი ადრეული სტადიების დადგენა, რაც შეიძლება დაეხმაროს კიბოს წარმატებულად პრევენციასა და მართვაში.
ციტოსპონჯი და მისი როლი
ერთი მნიშვნელოვანი ტექნოლოგია, რომელიც ამ კვლევის საფუძვლად გვევლინება, არის ციტოსპონჯი (Citospongy). ეს სპეციალური მოწყობილობა მოიცავს მიკროსკოპიული ღრუბელს, რომელიც პაციენტს სპეციალური მედიკამენტით უმოძრავი ტექნოლოგიით წაისმება. შედეგად, ეს ღრუბელი აღწევს კუჭში და ანალიზისათვის აგროვებს მიკროორგანიზმებს, რაც შემდეგ იძლევა მონაცემებს, რომლებიც უშუალოდ დაკავშირებულია კიბოს რისკის დადგენასთან.
კვლევის შედეგები და ბენეფიციარები
კვლევის შედეგების მიხედვით, ციტოსპონჯი ეფექტურად იძლევა ინფორმაცია იმ უჯრედების შესახებ, რომლებიც კიბოს ადრეული განვითარების მაჩვენებლებია. ეს ტესტი შესაძლებელს ხდის ექიმებს და პაციენტებს დროულად დაინახონ საშიშროების ნიშნები და დროულად გადადგან ზომები დაავადების პროფილაქტიკისა და მართვის მიზნით.
მომავალი პერსპექტივები
დავიწყოთ იმით, რომ არსებული ტესტები ხშირად იმაზე გვიან გამოვლენის საშუალებას გვაძლევს, როდესაც დაავადება უკვე აქტიურად გავრცელებულია. კემბრიჯის უნივერსიტეტის ახალი მიდგომა იმედს გვაძლევს იმაზე, რომ კიბოს ადრეული გამოვლენის მეთოდები ფართო გამოყენებისთვის ხელმისაწვდომი გახდება, რაც მნიშვნელოვნად შეამცირებს დაავადების გავრცელების რისკს და გააუმჯობესებს პაციენტების სიცოცხლის ხარისხს.
- ასეთი ტესტების ერთ-ერთი მაგალითია ციტოსპონჯი (ციტოღრუბელი). ეს ძაფზე მიმაგრებული ღრუბელია, რომელიც ფიცჯერალდმა თავის გუნდთან ერთად შეიმუშავა. მას პაციენტი მედიკამენტივით ყლაპავს, შემდეგ ის კუჭში ფართოვდბა და გზად საყლაპავის უჯრედებს აგროვებს. ის უჯრედები, რომლებიც პროტეინს, სახელად TFF3-ს შეიცავს, ადრეულ გაფრთხილებას გვაძლევენ, რომ პაციენტს საყლაპავის კიბოს რისკი ემუქრება და მეთვალყურეობას საჭიროებს, რადგან TFF3 მხოლოდ წინასიმსივნურ უჯრედებში გვხვდება. რაც მთავარია, ამ ტესტის ჩატარება მარტივად და ფართო მასშტაბითაა შესაძლებელი.
“ამჟამად, ჩვენ კიბოს ბევრ სახეობას ზედმეტად გვიან ვავლენთ და სხვადასხვა მედიკამენტების გამომუშავება გვიწევს, რაც თანდათან გაძვირდა. სიცოცხლის გახანგრძლივება ხშირად რამდენიმე კვირითღაა შესაძლებელი და ისიც ათიათასობით დოლარის ხარჯზე. დროა, რომ სხვა მიდგომა ავირჩიოთ”,- ამბობს ფიცჯერალდი.
ადრეული კიბოს ინსტიტუტს ქალმა პაციენტებმა 200 000-მდე სისხლის ნიმუში მიაწოდეს. სწორედ ამ ნიმუშების საფუძველზე შეძლეს მკვლევარებმა იმ ცვლილებების დადგენა, რაც წინასიმსივნური უჯრედების მქონე პაციენტებში ხდება.
“აღმოვაჩინეთ, რომ ლეიკემიის სიმპტომების გამოვლენამდე, ადამიანის სისხლში აშკარა გენეტიკური ცვლილებები ათ წელზე მეტი ხნით ადრე შეინიშნება. ეს შანსს გვაძლევს, რომ მკურნალობა ადრეულად ჩავატაროთ და კიბოს განვითარების შანსები შევამციროთ”,- აცხადებს ფიცჯერალდი.
დასკვნა
კემბრიჯის უნივერსიტეტის “ადრეული კიბოს”-ის ინსტიტუტის მიერ ახალი კვლევა წარმოადგენს მნიშვნელოვან ნაბიჯს კიბოს პროგნოზირებისა და პრევენციის მიმართულებით. ციტოსპონჯი და მსგავსი ინოვაციური მეთოდები გაწვდავს საშუალებას, რათა დაავადების ადრეული ნიშნების აღმოჩენა გახდეს უფრო მარტივი და ეფექტური, რაც არსებითად შეცვლის კიბოს პროფილაქტიკის პრაქტიკას.
წყარო: theguardian
მასალის გამოყენების პირობები
