ჩუტყვავილა – ერთ-ერთი ყველაზე გავრცელებული ინფექციური დაავადება. ის უფრო ხშირად გვხვდება სკოლამდელი ასაკის ბავშვებში. დაავადების აქტივობის პიკია შემოდგომა-ზამთრის პერიოდი.
დაავადება შესაძლოა გადავიდეს მძიმე ფორმებში:
· ბულოზური ფორმა (რთულად მოშუშებადი წყლულების გაჩენა კანზე);
· ჰემორაგიული ფორმა (სისხლდენა ცხვირიდან, სისხლჩაქცევები კანზე, სისხლიანი ვეზიკულების გაჩენა);
· განგრენული ფორმა (მსხვილი ვეზიკულების გაჩენა, კანზე შავი წარმონაქმნების გაჩენა გარშემო ანთებითი პროცესით).
მიზეზები
დაავადება ვითარდება ორგანიზმში დნმ-გენომური ვირუსის მოხვედრის გამო, რომელიც კლასიფიცირდება როგორც ადამიანის მე-3 ტიპის ჰერპესის ვირუსი. ის გადამდებია ჰაერ-წვეთოვანი გზით. ასევე შეიძლება ვირუსი გადაეცეს ფეხმძიმე ქალისგან ნაყოფს.
ჩუტყვავილას სიმპტომები
დაავადების ინკუბაციური პერიოდი გრძელდება 1-3 კვირის მანძილზე. ჩუტყვავილას დამახასიათებელი სიმპტომებია:
· ზოგადი უგუნებობა;
· თავის ტკივილი;
· მადის დაკარგვა;
· სხეულის ტემპერატურის აწევა 39°-მდე;
· გულის რევა, ღებინება;
· გამონაყარი სახეზე, ყელზე, თავში, კიდურებზე;
· წითელი ლაქების გაჩენა ხორხის, სასქესო ორგანოების ლორწოვან გარსზე და კონიუქტივიტზე.
დიაგნოსტიკა
ჩუტყვავილას მკურნალობის მეთოდებს ადგენს ექიმი-პედიატრი, რომელიც ატარებს პაციენტის საერთო დათვალიერებას. ასევე შესაძლოა საჭირო გახდეს შემდეგი სახის გამოკვლევები:
· პჯრ-რეაქცია (პოლიმერაზულ-ჯაჭვური რეაქცია);
· სისხლის საერთო ანალიზი;
· სეროლოგიური ანალიზი.
მკურნალობა
დაავადების მკურნალობის პირობები ბავშვებში და ზრდასრულებში ერთნაირია. ინიშნება:
· წოლითი რეჟიმი;
· სითხის მიღება;
· გამონაყარზე „ბრილიანტის მწვანე“-ს წასმა;
· პირის ღრუს ანტიბაქტერიალური სავლებით დამუშავება (პირში ლაქების გაჩენის შემთხვევაში);
· ანტივირუსული პრეპარატები;
· იმუნომოდულირებადი პრეპარატები.
დიეტა
დაავადების მკურნალობის პერიოდში რეკომენდირებულია რძე-მცენარეული დიეტის დაცვა, რომელიც მოიცავს:
· ხილ-ბოსტნეულის წვნიანებს;
· რძის ფაფებს.
რაციონიდან უნდა გამოირიცხოს:
· მარილიანი;
· მჟავე;
· ცხარე.
საშიშროება
თუ არ მოხდება დაავადების დროული მკრუნალობა, შესაძლოა განვითარდეს შემდეგი სახის გართულებები:
· ენცეფალიტი;
· მხედველობითი ნერვების ნევრიტი;
· მენინგიტი;
· ცრუ-კრუპი;
· აბსცესი;
· სეფსისი;
· ართრიტი.
ჩუტყვავილა საშიშია ფეხმძიმე ქალებისთვის, რადგან შეიძლება გამოიწვიოს:
· ნაყოფის თანდაყოლილი ჩუტყვავილა;
· ადრეული მშობიარობა;
· ნაყოფის დაღუპვა.
რისკის ჯგუფი
რისკის ჯგუფს მიეკუთვნებიან:
· 10 წლამდე ბავშვები;
· იმუნოდეფიციტის მქონე ადამიანები (აივ-ინფიცირებულები);
· ზრდასრულები, რომლებსაც არ გადაუტანიათ ჩუტყვავილა ბავშვობაში.
პროფილაქტიკა
დაავადების პროფილაქტიკისთვის პაციენტებს უტარდებათ ვაქცინაცია.